1403/05/06
بهینه‌سازی مصرف انرژی؛ ضرورت ملی
کشور
ما در طی ۵۰ سال گذشته
با ۲ درجه افزایش دما، ۵۵ میلی‌متر
کاهش بارش و ۲۷۰ میلی‌متر افزایش
تبخیر روبه‌رو شده است. ایران هم قربانی تغییر اقلیم است و هم در
رده بزرگترین منتشرکنندگان گازهای گلخانه‌ای قرار دارد، ایران پس از کشورهای چین، آمریکا،
هند، روسیه و ژاپن در رتبه ششم انتشار دی‌اکسیدکربن در جهان قرار دارد و سهمی
معادل 14.2 درصد از کل انتشار گازهای گلخانه‌ای
جهان را به خود اختصاص داده است.
این موید آن است که شدت انرژی در کشور بالا بوده
و علی‌رغم هدفگذاری‌هایی نظیر سیاست‌های اصلاح الگوی مصرف اقدام موثری برای بهینه
سازی مصرف انرژی صورت نگرفته است. دو برابر سهم جمعیتی گاز گلخانه‌ای تولید می‌کنیم
و ۸۰ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای
مربوط به بخش تولید، عرضه و مصرف انرژی در تمامی بخش‌های اقتصادی، خانگی، صنایع،
حمل و نقل و نظایر آن است.
تغییرات اقلیمی اعم از افزایش سطح آب دریاها،
گرمای بی‌سابقه، خشکسالی، بلایای شدید
جوی نظیر سیل و شرایط محیطی ناپایدار فزاینده، هرکدام به طریقی کار شرکت‌های نفت
و گاز را پرهزینه‌تر و دشوارتر خواهد کرد.
از سوی دیگر اقدامات مقابله‌ای کشورهای مختلف دنیا برای حرکت به سمت اقتصاد کم
کربن و ادامه روند گذار انرژی از سوخت‌های فسیلی به پاک و اجرای اهداف مدنظر کاهش
انتشار گازهای گلخانه‌ای باعث کاهش بیش از ۱۲
درصدی تقاضای نفت و کاهش بیش از ۳۲ درصدی
قیمت نفت در سال ۲۰۴۰ می‌شود. بنابراین
تنوع بخشی سبد در اقتصادهای وابسته به نفت و گاز نظیر ایران با حرکت به سمت
محصولات کم انتشار، افزایش بهره‌وری انرژی و بهره‌وری تولید و نیز کربن‌زدایی از
نفت و گاز ضرورت دارد.
برای مواجهه موثر با چنین چالش‌هایی در آینده
لازم است با یک تحلیل و رویکرد صحیح استفاده حداکثری از فرصت‌های موجود به عمل آید. کشورهای وابسته به ذغال سنگ به دنبال سوخت
جایگزین پاک در صنایعی مثل فولاد هستند، در نتیجه سرمایه‌گذاری برای توسعه زیرساخت‌های
صادرات گاز طبیعی (LNG) برای ایران
ضرورت دارد. توسعه فناوری جمع آوری، استفاده و ذخیره‌سازی
کردن کربن، تولید و صادرات هیدروژن و سخت‌های زیستی توسعه فناوری‌های دیجیتال در
حوزه انرژی و استفاده از مکانیسم‌های تامین اقلیمی از دیگر فرصت‌های پیش روی ایران
در دوران گذار انرژی است. برای موفقیت در این صحنه نیازمند دیپلماسی زیست
محیطی و انرژی فعال و کارآمد هستیم تا طبق بند ۱۵ سند سیاست‌های کلی محیط زیست از فرصت‌های بین‌المللی برای
حرکت به سمت اقتصاد کم کربن و تسهیل انتقال و توسعه فناوری‌ها و نوآوری‌ها مرتبط
به شکل مناسب استفاده کند. ایجاد بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست
با اصلاح سیاستگذاری انرژی، حذف بنگاه‌داری دولتی و حرکت به سمت تنظیم‌گری فرابخشی
و تقویت حضور بخش خصوصی و جذب سرمایه گذاری خارجی در این عرصه راهگشا خواهد بود.