1403/07/18
تحلیل صفحه 52 و 53 کتاب سال صنعت پتروشیمی؛
تامین مالی طرحها و مجتمعهای صنعت پتروشیمی
صندوق ذخیره ارزی با مبلغ 2.1 میلیارد دلار و صندوق توسعه ملی با مبلغ 6 میلیارد دلار از جمله منابع تامین‌کننده مالی داخلی با سهم 31 درصدی بوده است. سهم منابع خارجی نیز 62 درصد بوده است که ۳ کشور آسیایی امارات، چین و ژاپن با ۷ میلیارد دلار و هشت کشور اروپایی شامل فرانسه، انگلیس، آلمان، ایتالیا، بلژیک، اسپانیا، هلند و اتریش با مبلغ 9.۴ میلیارد دلار بیشترین سهم را در تامین منابع مالی خارجی صنعت پتروشیمی داشته‌اند. 1.8 میلیارد دلار مربوط به سایر منابع داخلی و خارجی (مانند سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، فروش اوراق ارزی در خارج کشور و یا تسهیلات ارزی پراکنده دریافت شده از بانکهای داخلی) بوده است».
۲- آنچه از دادههای بیست سال گذشته در این صفحه بر می‌آید، اینکه این اطلاعات فقط مربوط به تامین مالی طرحها و مجتمعهای صنعت پتروشیمی میباشد و نباید آن را با اعداد مربوط به سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی در حد فاصل دوره ۲۰ ساله سالهای ۱۳۷۷ الی 1398 اشتباه گرفت. زیرا سرمایه‌گذاری واقعی انجام شده در صنعت پتروشیمی ایران در طی بیست سال منتهی به پایان سال 1398حدود 55 میلیارد دلار بوده است که به سادگی از حاصل جمع اعداد مربوط به سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته در صنعت پتروشیمی در صفحه 50 کتاب سال صنعت پتروشیمی ایران قابل محاسبه است.
۳- به لحاظ مفهوم علمی تامین مالی طرحها و مجتمعهای پتروشیمی مطلبی متفاوت از سرمایه‌گذاری صورت گرفته در کل واحدهای صنعت پتروشیمی است.
۴- مطلب حائز توجه دیگری که در همین جا نیاز است که خاطر‌نشان شود اینکه روند سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی کشور به لحاظ عددی و کمّی، همواره روندی افزایشی داشته است. منتها به دلیل این که در حد فاصل سالهای ۱۳۷۷ الی ۱۳۸۷ عمدتاً بر کمّی و جهشی تعداد مجتمعهای پتروشیمی استوار بوده است بسیار بیشتر به چشم می‌آید. درحالی که در دهه منتهی به سال 1398 نیز به همین ارقام و اعداد نزدیک هستیم. اما این بار این حجم از سرمایه‌گذاری در نزدیک به پنجاه و هفت مجتمع تولیدی، همین تعداد طرح‌های در دست ساخت تقسیم می شود. بنابراین کمتر به چشم می‌آید در حالی که به راحتی از جمع اعداد مندرج در جدول صفحه 50 کتاب سال صنعت پتروشیمی ایران به صحت و درستی این تحلیل می‌رسیم.
به لحاظ عددی از مجموعه 55 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری صورت گرفته در دو دهه منتهی به پایان سال 1398، نزدیک به 28 میلیارد دلار در سالهای حدفاصل ۱۳۸۷ الی 1398 یعنی در 11 ساله منتهی به پایان سال 1398، و حدود ۲۷ میلیارد دلار در حد فاصل سالهای ۱۳۷۷ الی ۱۳۸۷ سرمایه‌گذاری شده است.
۵- اما مطلب بسیار جدی و حائز توجه این است که در حد فاصل سالهای ۱۳۷۷ الی ۱۳۸۷ کلاً ۱۰ الی ۱۵ مجتمع تولیدی پتروشیمی در کشور وجود داشت و اگر به همان نسبت قرار بود سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ادامه پیدا کند امروز شاهد سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی کشور بودیم. موضوعی که نیاز به آسیب‌شناسی جدی دارد و کمترین راهکار آن این است که تمامی هلدینگهای فعال در صنعت پتروشیمی الزام قانونی سرمایه‌گذاری حداقل ۳۰ درصد از منافع این شرکتها در توسعه کمی و کیفی زنجیره تولید ارزش در صنعت پتروشیمی کشور شوند. این کمترین کاری است که از مجلس جدید برای ضمانت توسعه زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی و همچنین نو‌سازی واحدهای تولیدکننده با قدمت بیش از ۲۵ سال انتظار می‌رود.
۶- آنچه در صفحه 53 کتاب سال صنعت پتروشیمی آمده است بازتاب زیبا و شکیل‌تری است از همان اطلاعات صفحه ۵۸ است که دادههای جدیدی به آن اضافه نشده است. بنابراین از توضیح مجدد آن خودداری نموده و شما را به تامل بیشتر در اطلاعات این صفحه فرا می‌خوانیم.