1404/06/26
گزارش دانش نفت از نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست و تنفیذ قریب‌الوقوع نخستین قرارداد پتروشیمی برای توسعه میدان‌های گازی؛
امید به ثبات خوراک گازی
این نمایشگاه به‌مدت چهار روز و تا روز پنج‌شنبه۲۰ شهریور در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد. آنچه در پی می‌آید گزارش دانش نفت از رویداد نوزدهم ایران پلاست است که از نظر خوانندگان گرامی می‌گذرد. در این نمایشگاه، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی از تنفیذ نخستین قرارداد بخش خصوصی (صنعت پتروشیمی) برای توسعه میدان‌های گازی در آینده‌ای نزدیک خبر داد، اتفاقی که می‌تواند به امنیت گازی و تزریق پایدار گاز به عنوان خوراک مجتمع‌های پتروشیمی و انسجام بین شرکت‌های پتروشیمی و شرکت ملی گاز ایران بیانجامد.
ظرفیت محصولات پلیمری تا پایان برنامه هفتم
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در آیین گشایش نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست با تأکید بر اهمیت توسعه صنعت پلیمر و ارزش افزوده بالای آن گفت: ظرفیت محصولات پلیمری تا پایان برنامه هفتم توسعه به ۱۶ میلیون تن می‌رسد. حسن عباس‌زاده روز دوشنبه، ۱۷ شهریور با اشاره به جایگاه مهم پلیمرها گفت: امروزه اهمیت پلیمرها در زندگی روزمره کاملاً مشهود است. بسیاری از محصولات پلیمری جایگزین فولاد در صنعت خودروسازی و چوب در صنعت ساختمان و مصارف خانگی شده‌اند. این محصولات افزون بر ارزش افزوده بالا، ویژگی‌های دیگری هم دارند و روز به روز در حال بهینه‌سازی و روزآمد شدن هستند.وی با بیان اینکه متوسط قیمت محصولات شیمیایی در سبد محصولات صنعت پتروشیمی ایران ۳۰۰ تا ۶۰۰ دلار در هر تن است، ادامه داد: پلیمرها از ۱۰۰۰ دلار در هر تن به بالا ارزش دارند و حرکت در زنجیره پلیمرها سبب ایجاد ارزش افزوده بالا برای کشور می‌شود.
از تحولات صنعت پلیمر نباید غافل بود
معاون وزیر نفت با بیان اینکه تغییرات ایجادشده در صنعت پلیمر بسیار گسترده است، تصریح کرد: با توجه به تنوع فناوری‌های مورد استفاده در این حوزه، کاتالیست‌ها نقش کلیدی ایفا می‌کنند و بهره‌گیری از کاتالیست‌های نوین، زمینه‌ساز تولید پلیمرهای جدید شده است. نباید از این تحولات غافل بود، چرا که صنعت پلیمر با شتاب قابل توجهی در حال گسترش است.عباس‌زاده با اعلام اینکه در سال ۲۰۲۲ تولید محصولات پلیمری جهان بیش از ۴۰۰ میلیون تن بوده و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۵۰ به یک میلیارد تن برسد، افزود: بیشترین مصرف پلیمر در دنیا مربوط به بسته‌بندی با سهم ۳۶ درصد است. پس از آن صنعت ساختمان و نساجی هرکدام ۱۵ درصد از مصرف جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. به عبارت دیگر، نزدیک به ۷۰ درصد از مصرف پلیمرها در این سه حوزه متمرکز است.وی با اشاره به ظرفیت‌های داخلی اظهار کرد: ظرفیت صنعت پتروشیمی کشور حدود ۱۰۰ میلیون تن است که از این مقدار، نزدیک به ۳۰ میلیون تن در تأمین خوراک سرمایه‌گذاری شده و محصول پتروشیمی محسوب نمی‌شود.
افزایش یک میلیون تنی ظرفیت پلیمری
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه امسال یک میلیون تن به ظرفیت ۹ میلیون تنی پلیمرها افزوده می‌شود، افزود: ظرفیت این صنعت در پایان برنامه هفتم توسعه به ۱۶ میلیون تن در سال می‌رسد.عباس‌زاده با بیان اینکه برنامه هفتم توسعه بر حرکت به سمت تولید پلیمرهای مهندسی متمرکز است، گفت: هم‌اکنون پلیمرهایی مانند پلی‌اتیلن سبک و سنگین به میزان قابل توجهی در کشور تولید می‌شوند، اما در بخش پلیمرهای مهندسی و با ارزش افزوده بالا هنوز عقب‌ماندگی داریم.وی با اشاره به اینکه پروژه‌های بزرگی در این زمینه تعریف شده است، ادامه داد: محصولاتی نظیر پلی‌اورتان، پلی‌استایرن مقاوم، پلی‌کربنات و دیگر گریدهای مهندسی به‌تدریج وارد چرخه تولید می‌شوند و می‌توانند افزون بر تأمین نیاز داخل، زمینه‌ساز صادرات گسترده باشند.
عرصه اعتباری ۳۲۰ همت محصول در بورس
معاون وزیر نفت به ظرفیت بالای صنایع پایین‌دستی اشاره کرد و گفت: اکنون بیش از ۱۵ هزار بنگاه کوچک و متوسط در این بخش فعال‌اند و برای ۱.۵ میلیون نفر اشتغال ایجاد کرده‌اند تنها در سال گذشته بیش از ۷ میلیون تن محصول به ارزش ۳۲۰ همت در بورس کالا و انرژی عرضه شد که حدود ۱۲۲ همت به صورت اعتباری بوده است. این سیاست فروش اعتباری کمک مهمی برای بنگاه‌های کوچک به شمار می‌رود که در شرایط دشوار اقتصادی با مشکل نقدینگی مواجه‌اند.عباس‌زاده از واردات ۲ میلیارد دلار محصولات پتروشیمی خبر داد که امکان تولید آنها در کشور وجود دارد و افزود: این اقلام در قالب ۲۱بسته سرمایه‌گذاری تعریف شده‌اند تا با اجرای طرح‌های جدید، کشور از واردات بی‌نیاز شود و ارزش افزوده در داخل بماند.وی به اهمیت زنجیره پروپیلن پرداخت و گفت: زنجیره پروپیلن بسیار گسترده است و ظرفیت‌های متنوعی برای توسعه دارد. لزومی ندارد تمام پروپیلن تولیدی صرف پلی‌پروپیلن شود، زیرا این امر می‌تواند بازار داخلی را اشباع کند. باید بخشی از این ظرفیت به سمت تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر مانند پلی‌ال‌ها و ایزوسیانات‌ها هدایت شود.
ضرورت ورود به تولید محصولات مهندسی
معاون وزیر نفت بابیان اینکه این محصولات پیچیده‌تر هرچند به فناوری سخت‌تری نیاز دارند، اما ارزش اقتصادی بالاتری ایجاد می‌کنند، اظهار کرد: بنابراین ورود به این حوزه می‌تواند بازدهی بالاتری برای کشور به همراه داشته باشد.عباس‌زاده با اشاره به الزام‌های بین‌المللی یادآور شد: موضوع آلودگی پلاستیکی به یکی از دغدغه‌های جدی کشورهای اروپایی و بسیاری از کشورها تبدیل شده و محدودیت‌های سختی در این زمینه اعمال می‌شود. این موضوع بدون تردید بر بازارهای آینده ما تأثیر خواهد گذاشت و لازم است برای آن برنامه‌ریزی جدی داشته باشیم.وی با بیان اینکه کاهش ردپای کربن نیز امروز یکی از معیارهای کلیدی در بازار جهانی است، گفت: کشورهایی که از انرژی‌های تجدیدپذیر و منابع سبز استفاده می‌کنند، محصولاتشان با قیمت بالاتری به فروش می‌رسد. صنعت پتروشیمی ایران نباید از این روند جهانی غافل شود.
لزوم توسعه زیرساخت‌های بازیافت
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی همچنین توسعه زیرساخت‌های بازیافت را از اولویت‌های ضروری دانست و بیان کرد: یکی از چالش‌های ما ضعف در تفکیک پسماند از مبدأ است. اگر بتوانیم بخشی از پلاستیک‌های مصرف‌شده را به چرخه تولید بازگردانیم، افزون بر کاهش آلودگی زیست‌محیطی، ارزش افزوده بیشتری نیز ایجاد خواهد شد. این موضوع باید در دستور کار جدی شرکت‌های فعال در حوزه پلاستیک قرار گیرد.عباس‌زاده همچنین با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری یادآور شد: یکی از آسیب‌ها و تهدیدهای جدی کشور، نگاه‌های مقطعی و روابط غیرسالم مدیریتی است. برگزاری نمایشگاه ایران‌پلاست در شرایطی انجام شد که برخی حتی پیشنهاد تعویق یا لغو آن را داده بودند، اما معتقد بودیم باید از این نگاه عبور کنیم و با همت جمعی، شاهد برگزاری این رویداد مهم باشیم.
تنفیذ نخستین قرارداد پتروشیمی برای توسعه میدان‌های گازی؛ به‌زودی
در همین حال، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی از تنفیذ نخستین قرارداد بخش خصوصی (صنعت پتروشیمی) برای توسعه میدان‌های گازی در آینده‌ای نزدیک خبر داد. حسن عباس‌زاده در جمع خبرنگاران در حاشیه نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست درباره تأمین خوراک صنایع پتروشیمی اظهار کرد: صنایع پتروشیمی به توسعه میدان‌های بالادستی ورود کرده‌اند و به‌زودی نخستین قرارداد بخش خصوصی برای توسعه میدان‌های گازی، تنفیذ و فعال می‌شود.وی با بیان اینکه این مسیر طولانی که پیش از این چند سال به طول می‌انجامید، با تلاش‌های وزارت نفت به حدود ۶ ماه کاهش یافت، افزود: به این ترتیب صنایع پتروشیمی قادر خواهند بود نیاز خوراک گازی خود را از طریق توسعه این میدان‌های گازی برطرف کنند.معاون وزیر نفت استفاده از گازهای مشعل را یکی از مسیرهای تأمین خوراک پتروشیمی‌ها بیان کرد و افزود: امسال حدود ۲۱ میلیون مترمکعب گاز از محل گازهای مشعل برای این صنعت تأمین شده است. این دستاورد با سرمایه‌گذاری هلدینگ‌های بزرگ پتروشیمی محقق شده و به‌طور عمده شامل مشعل‌های همراه نفت می‌شود، همچنین در فازهای پارس جنوبی، مشعل‌هایی وجود دارد که برای استفاده از آنها در حال رایزنی با بخش خصوصی برای جذب سرمایه‌گذاری در این طرح‌ها هستیم.
راهکارهای متنوع بخش خصوصی در دوران تحریم
عباس‌زاده درباره تأثیر فعال شدن مکانیسم ماشه بر صنعت پتروشیمی تصریح کرد: پارسال حدود ۳۰ میلیون تن به ارزش ۱۳ میلیارد دلار محصول در این صنعت صادر شد. شرکت‌های پتروشیمی بیشتر در بخش خصوصی قرار دارند و در این سال‌هایی که با تحریم دست و پنجه نرم می‌کردند، به روش‌های مختلفی برای صادرات دست یافته‌اند و درس‌آموخته‌های بسیاری دارند، اگرچه اعتقاد داریم حوزه بازرگانی باید به‌صورت سیاست‌گذاری یکپارچه باشد، اما تاکتیک‌های متفاوت سبب می‌شود فعال شدن اسنپ‌بک تأثیر زیادی بر صنعت پتروشیمی نداشته باشد.وی درباره کمک صنایع پتروشیمی به شبکه برق کشور ادامه داد: پتروشیمی‌های فجر و دماوند در شرایط ناترازی در منطقه ماهشهر و عسلویه مازاد برق خود را به شبکه تزریق می‌کنند، همچنین پتروشیمی‌ها در ایجاد مزارع انرژی خورشیدی اقدام کرده‌اند، به‌ویژه پتروشیمی کاوه که امسال دو سایت را به بهره‌برداری رسانده و روی تولید ۶۰۰ مگاوات برق در منطقه سیستان و بلوچستان از انرژی‌های بادی نیز سرمایه‌گذاری کرده است.معاون وزیر نفت درباره ارزآوری صنعت پتروشیمی با تأکید بر اینکه هدف اصلی صنایع پتروشیمی تأمین نیاز صنایع داخلی است، گفت: مازاد محصولات این صنعت صادر می‌شود که خوشبختانه در پنج ماه ابتدای امسال حدود ۵.۵ میلیارد دلار صادرات انجام شده است.عباس‌زاده در تشریح توسعه فاز دوم منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در ماهشهر بیان کرد: مجوزهای لازم از محیط زیست اخذ و صادر شده و در آستانه آغاز عملیات اجرایی این فاز هستیم. قرار است طرح‌هایی بیشتر بر اساس خوراک‌های نفت خام ازجمله دو پالایشگاه و پتروپالایشگاه بزرگ، همچنین تولید محصول از طریق محصولات میانی و نه با استفاده از محصولات و خوراک بالادستی در این منطقه اجرا شوند که سال آینده یک بازار بزرگ کار در این منطقه ایجاد می‌شود.
رکورد مشارکت داخلی‌ها در ایران‌پلاست شکسته شد
مدیر نمایشگاه بین المللی ایران‌پلاست، این رویداد را مهم‌ترین بستر توسعه صنعت پلیمر و کسب‌وکارهای وابسته در کشور دانست و گفت: در دوره‌های گذشته هیچ‌گاه تعداد شرکت‌کنندگان ایرانی از ۶۵۰ شرکت فراتر نرفته بود، اما در این دوره شاهد حضور ۷۰۵ شرکت داخلی هستیم. محمد مقاره در آیین گشایش نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست با اشاره به روند برگزاری این رویداد اظهار کرد: این نمایشگاه که از سال ۱۳۸۱ پایه‌گذاری شد، امروز به مهم‌ترین بستر توسعه صنعت پلیمر و کسب‌وکارهای وابسته در کشور تبدیل شده است. خوشبختانه در این دوره شاهد حضور ۷۰۵ شرکت داخلی و ۶۷ شرکت خارجی از کشورهای مختلف در نمایشگاه بودیم. وی با اشاره به مشارکت فعالان داخلی و خارجی در نوزدهمین نمایشگاه ایران‌پلاست، افزود: تاکنون ۲۰۰ تاجر خارجی برای بازدید از نمایشگاه ثبت‌نام کرده بودند که حدود ۱۵۰ نفر از آنان در این آیین حضور داشتند. مدیر نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی با تأکید بر اهمیت توسعه صادرات و تجارت جهانی گفت: بخش قابل‌توجهی از شرکت‌کنندگان این نمایشگاه از میان واحدهای کوچک و متوسط هستند و نمایشگاه فرصت بسیار مناسبی برای ورود آنها به بازارهای بین‌المللی فراهم می‌کند. عمده خریداران محصولات ما از کشورهای همسایه به‌ویژه عراق، افغانستان و ترکمنستان هستند که حضور پررنگی در این دوره داشتند.مقاره با اعلام اینکه همزمان با برگزاری نمایشگاه، ۳۸ کارگاه تخصصی نیز با همکاری تشکل‌های مختلف صنایع برگزار شد، بیان کرد: همچنین برای نخستین بار امکان بارگذاری نوع محصولات در سامانه نمایشگاه فراهم شد تا بازدیدکنندگان بتوانند حتی پس از پایان نمایشگاه با تولیدکنندگان ارتباط مستقیم برقرار کنند و نشست‌های مجازی ترتیب دهند.
پتروشیمی، محور حمایت از اقتصاد ملی است
دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی گفت: حمایت از توسعه این صنعت به معنای حمایت از اقتصاد ملی است و این بخش باید به‌طور ویژه مورد توجه قرار گیرد. احمد مهدوی‌ابهری با اشاره به اهمیت این رویداد اظهار کرد: باوجود جنگ ۱۲ روزه و مشکلات پیش‌آمده، خوشبختانه امسال نمایشگاه با شکوه‌تر از پارسال برگزار شده است. امیدواریم این نمایشگاه خروجی مثبتی برای تقویت تولید و کمک به اقتصاد کشور داشته باشد.وی با بیان اینکه صنعت پتروشیمی در اقتصاد جهانی جایگاه برجسته‌ای دارد، افزود: هیچ خانه‌ای را نمی‌توان یافت که محصولات پتروشیمی در آن نقشی نداشته باشد. خوشبختانه منابع ارزشمند در کشور به ارزش افزوده تبدیل می‌شوند و در زنجیره‌های مختلف تا تولید کالای نهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی تصریح کرد: امروز صنعت پتروشیمی کشور به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده غیرنفتی و بزرگ‌ترین تأمین‌کننده صنایع تکمیلی شناخته می‌شود. سالانه بین ۷ تا ۸ میلیارد دلار خوراک در اختیار صنایع پایین دستی قرار می‌گیرد و اوره مورد نیاز بخش کشاورزی نیز تأمین می‌کنیم.
دغدغه اصلی ما رفع موانع داخلی است
مهدوی‌ابهری با اشاره به تأثیر تحریم‌ها بر صنعت پتروشیمی گفت: با وجود فشارهای خارجی، دغدغه اصلی ما رفع موانع داخلی است. حمایت از این صنعت به معنای حمایت از اقتصاد ملی است و عقل اقتصادی نیز حکم می‌کند که این بخش به‌طور ویژه مورد توجه قرار گیرد.وی یکی از وظایف اصلی صنعت پتروشیمی را تأمین نیاز داخل پیش از صادرات دانست و بیان کرد: انجمن‌های تخصصی باید کمک کنند تا کالا با قیمت واقعی و به دور از واسطه‌گری به دست مصرف‌کننده برسد. در این مسیر وحدت و هماهنگی بین دستگاه‌ها، چه در بخش سیاسی و چه اقتصادی، اهمیت بالایی دارد.دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی یکی از دغدغه‌های اصلی این صنعت را تأمین پایدار خوراک به‌ویژه گاز در فصل زمستان دانست و گفت: هرچه تولید در بخش بالادست افزایش یابد، صنایع میان‌دستی و پایین دستی نیز رونق بیشتری خواهند داشت و این موضوع به نفع کل اقتصاد کشور تمام می‌شود.مهدوی‌ابهری با اشاره به به اینکه بروکراسی ۴ ساله قراردادها به ۶ ماه کاهش یافته است، اظهار کرد: نخستین تنفیذ قرارداد توسعه میدان‌های گازی ازسوی شرکت‌های پتروشیمی باختر و پتروفرهنگ به‌زودی انجام می‌شود.