مهندس هاشمی، مدیرعامل هلدینگ نفت و گاز پارسیان در سومین اجلاس همکاریهای ایران و آفریقا تبیین کرد؛
فرصتهای توسعه صادرات اوره ایران به قاره آفریقا

مهندس هاشمی، مدیرعامل هلدینگ نفت و گاز پارسیان در سومین اجلاس همکاریهای ایران و آفریقا که روز یکشنبه هفتم اردیبهشتماه در محل اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد در پنل اختصاصی ویژه پتروشیمی، گزارش جامعی در مورد محصول اوره، تولیدکنندگان و مصرفکنندگان جهانی آن ویژگیهای مرتبط با این محصول در آفریقا و دیگر ویژگیهای آن ارائه کرد.
این گزارش تحلیلی و جامع به شرح ذیل است:
مقدمه:
با احداث مجتمع پتروشیمی شیراز در سال ۱۳۴۳، ایران بهعنوان اولین واحد تولیدی صنایع پتروشیمی فعالیت خود را با هدف تولید کودهای شیمیایی بر پایه ازت آغاز کرد. این روند توسعه تا امروز ادامه داشته و ظرفیت تولید کود اوره کشور اکنون به حدود ۹.۷۹ میلیون تن در سال رسیده است.
ظرفیت تولید اوره در ایران:
در حال حاضر، ۱۲ واحد تولیدی فعال هستند که ۵.۵۲ میلیون تن از ظرفیت سالانه (معادل ۵۸ درصد) متعلق به شرکتهای گروه گسترش نفت و گاز پارسیان شامل پتروشیمی پردیس، پتروشیمی شیراز، صنایع پتروشیمی کرمانشاه و خراسان میباشد. با اجرای ۶ طرح توسعهای دیگر به ظرفیت ۴.۹۶ میلیون تن، ظرفیت نهایی اوره ایران به ۱۴.۷۵ میلیون تن در سال خواهد رسید. سهم گروه گسترش نفت و گاز پارسیان از این ظرفیت جدید حدود ۳۵ درصد خواهد بود.
بازار جهانی اوره:
ظرفیت تولید اوره در جهان اکنون ۲۳۷ میلیون تن در سال است که ۷۰ درصد آن در آسیا تولید میشود. ایران، هند، روسیه، قطر، اندونزی، پاکستان و عربستان از جمله بزرگترین تولیدکنندگان اوره هستند. پیشبینی میشود ظرفیت جهانی اوره تا سال ۲۰۳۰ با رشد ۲۷ درصدی به ۳۰۷ میلیون تن برسد که بیشترین سهم افزایش متعلق به روسیه، ایران و هند خواهد بود.
بازار آفریقا:
قاره آفریقا با جمعیتی بالغ بر ۱.۳ میلیارد نفر و رشد سریع شهرنشینی، با افزایش چشمگیر تقاضای مواد غذایی و در نتیجه افزایش مصرف کود شیمیایی روبرو است.
مصرف کود در آفریقا: ۲۰ کیلوگرم در هر هکتار (در مقابل میانگین جهانی ۱۴۰ کیلوگرم).
واردات اوره آفریقا در سال ۲۰۲۳: ۱.۹۸ میلیارد دلار.
کشورهای عمده واردکننده: اتیوپی، آفریقای جنوبی، زامبیا، مالاوی، تانزانیا، ساحل عاج، بنین، سنگال، کنیا، مراکش و موزامبیک.
آمار عرضه و تقاضا در آفریقا ۲۰۲۳:
ظرفیت نصب شده: ۷.۷۶۸ میلیون تن
تولید واقعی: ۶.۷۶۵ میلیون تن
واردات: ۱.۳۵۴ میلیون تن
صادرات: ۵.۱۱۳ میلیون تن
مصرف: ۳.۰۰۶ میلیون تن
پیشبینی میشود مصرف اوره در آفریقا تا سال ۲۰۲۸ به ۳.۲۵۲ میلیون تن برسد، با نرخ رشد سالانه ۱.۶ درصد.
مزیتهای ایران در بازار آفریقا:
کیفیت برتر اوره تولیدی ایران
قیمت رقابتی نسبت به سایر رقبا
موقعیت جغرافیایی مناسب با کاهش هزینههای حملونقل (میانگین فاصله تامینکنندگان تا آفریقا: ۵۴۰۰ کیلومتر)
وجود تفاهمنامهها و موافقتنامههای همکاری اقتصادی با کشورهای آفریقایی
اقدامات پیشنهادی برای توسعه بازار:
صادرات مستقیم اوره به آفریقا به جای صادرات غیرمستقیم
استفاده از مکانیزمهای پرداخت جایگزین مانند پرداخت پایاپای یا ارزهای ملی
سرمایهگذاری مشترک در تولید کود اوره
تقویت دیپلماسی اقتصادی و همکاری با بانکها و سازمانهای منطقهای آفریقایی
توسعه لجستیک و حملونقل تخصصی
آموزش کشاورزان آفریقایی برای استفاده بهینه از اوره
بهینهسازی بستهبندی محصول بر اساس نیاز مشتریان آفریقایی
نتیجهگیری:
با توجه به کیفیت بالای محصولات، قیمتهای رقابتی، ظرفیت تولید بالا و موقعیت استراتژیک ایران، قاره آفریقا یک فرصت استثنایی برای افزایش صادرات اوره ایران فراهم آورده است. اجرای راهبردهای هدفمند میتواند سهم صادراتی ایران را به طور چشمگیری افزایش دهد و نقش کشور را در بازار جهانی کود شیمیایی تثبیت کند.