1404/09/30
دانش نفت نقش محوری دکتر محمدرضا عارف و تیم مدیریتی ایشان در توسعه صنعت نفت دولت چهاردهم را تحلیل کرد؛
حمایت استراتژیک از موتور محرکه اقتصاد کشور
در فضای سیاسی-اقتصادی ایران، هرگونه حرکت سازنده و اصلاحگرایانه که منافع شبکههای انحصاری و مافیای قدرت و ثروت را به چالش بکشد، بیتردید با موجی از مخالفتها و هجمههای سازمانیافته مواجه میشود. این قاعدهای تاریخی است: «دیکته نانوشته غلط ندارد». شخصیتها و دولتهایی که دست به اقدام نمیزنند، در امان میمانند. بنابراین، هجمههای بیسابقهای که از آغاز دولت چهاردهم، بهویژه متوجه معاون اول رئیسجمهور، دکتر محمدرضا عارف شده است، نه نشانه ضعف، بلکه گواهی روشن بر تاثیرگذاری، فعالیت بیوقفه و نقشی است که خطوط قرمز قدرتمندان پنهان را در صنعت نفت و اقتصاد کشور جابهجا کرده است. این حملات، خود بهترین شاهد بر این مدعاست که ایشان و تیم مدیریتی دولت، در مسیر درست خدمت به منافع ملی و خنثیسازی لابیهای خاص گام برمیدارند.
دکتر محمدرضا عارف از جمله معدود شخصیتهای سیاسی- مدیریتی ایران است که تجربهای نادر و طولانی در قوای مختلف حکومتی دارد: معاون اول رئیسجمهور در دولت هشتم (سیدمحمد خاتمی)، وزیر پست، تلگراف و تلفن (بعدها ارتباطات و فناوری اطلاعات) در دولتهای هفتم و هشتم، نماینده دورههای هفتم و هشتم مجلس شورای اسلامی از تهران، عضو و رئیس هیئتامنا و شورای عالی چندین دانشگاه تراز اول کشور، چهره ماندگار مهندسی برق ایران و استاد دانشگاه صنعتی شریف و … این سوابق، نشاندهنده مهارت مدیریتی، توان فنی و فهم عمیق از ساختارهای حاکمیتی است. عارف بهعنوان یک مدیر باسابقه و فرهیخته، وارد دولت چهاردهم شد تا تجربه خود را در خدمت به پیشبرد اهداف کلان ملی قرار دهد.
حمایت از صنعت نفت، موتور محرکه اقتصاد ملی
صنعت نفت، شریان اصلی اقتصاد ایران و تامینکننده عمده درآمدهای ارزی و بودجهای کشور است و هرگونه اختلال یا کاهش کارایی در این صنعت، مستقیماً بر معیشت مردم تاثیر میگذارد. دکتر عارف با درک ژرف این واقعیت، از ابتدای حضور در دولت چهاردهم، حمایت همهجانبه از وزارت نفت و مهندس محسن پاکنژاد وزیر نفت را در دستور کار خود قرار داد. این حمایت در چند محور کلیدی برگزاری جلسات منظم و صدور دستورات راهگشا، نقش محوری در شورای اقتصاد، رویکرد حمایتی و حامیگری در برابر انتقادات و تاثیر بر مدیریت وزارت نفت و حمایت برای حرکت رو به جلو متجلی شده است.
در دفتر معاون اول رئیسجمهور و در جایگاه ریاست دفتر دکتر عارف، دکتر ابوالفضل کیانیبختیاری مدیری فرهیخته و با دانش است که با راهبری دقیق و برگزاری و تنظیم جلسات تخصصی، نقشی محوری، مهم و راهبردی در حل مشکلات وزارتخانهها بهویژه وزارتخانههای کلیدی از جمله نفت، صمت، اقتصاد و ... دارد.
بر این اساس، معاون اول رئیسجمهور با تشکیل جلسات مستمر و کارشناسی با مدیران ارشد وزارت نفت و شرکتهای تابعه، بهطور مستقیم در جریان چالشها و فرصتهای صنعت قرار گرفته و با صدور دستورات هماهنگکننده و رفعکننده موانع بیندستگاهی، سرعت اجرای پروژههای توسعهای میادین نفتی و گازی را افزایش داده است. این جلسات که اغلب با حضور وزیر نفت برگزار میشوند، بهگونهای طراحی شدهاند که بروکراسی دستوپاگیر کنار رود و تصمیم راهبردی و عملی اتخاذ شود.
همچنین حضور فعال و اثرگذار دکتر عارف در شورای اقتصاد (بهعنوان یکی از ارکان اصلی تصمیمسازی اقتصادی کشور) نقطهعطفی برای تصویب تصمیمات مهم حوزه نفت و گاز بوده است. بسیاری از تصویبنامههای تامین مالی، قراردادهای مهم و سیاستهای حمایتی از پروژههای نفت و گاز، با پیگیریهای مستمر ایشان در این شورا به سرانجام رسیده است. این نقش، نشان از عزم دولت برای اولویتدهی به توسعه منابع هیدروکربوری دارد.
از سوی دیگر، در فضایی که برخی جناحها و رسانههای وابسته به مراکز خاص، هدفمند و سازمانیافته به وزارت نفت و شخص وزیر هجمه میبرند، دکتر عارف بهعنوان سدی محکم در برابر این حملات ایستاده است. رویکرد ایشان مبتنی بر این اصل است که مدیران اجرایی برای کار باید فضای امن و به دور از حاشیههای مخرب داشته باشند. این حمایت بیچشمداشت، قوت قلبی تاریخی برای تیم وزارت نفت ایجاد کرده تا با آرامش خاطر به برنامههای بلندمدت خود بیندیشند و آنها را اجرا کنند.
مهندس محسن پاکنژاد، وزیر نفت، در مواجهه با چالشهای عظیم صنعت (از تحریمها گرفته تا نیاز به فناوریهای روز) نیازمند پشتیبانی قوی در بدنه دولت بوده و حمایتهای معاون اول رئیسجمهور، این خلاء پشتیبانی را پر کرده است بهگونهای که وزیر نفت در اظهارات رسمی خود، صراحتاً از این نقش تقدیر کرده است:
«عارف از ستونهای مدیریت دولت است/ نقش او در پیشبرد امور و هماهنگی دولت بسیار موثر است و ... آقای دکتر عارف انسانی شریف، فرهیخته و باسواد است که سالها تجربه ارزشمند در حوزه حکمرانی دارد و این تجربه امروز پشتوانه مهمی برای رئیسجمهور و دولت است... بهنظر من دکتر عارف یکی از وزنههای اصلی دولت است. ایشان در سطح عالی به رئیسجمهور و وزرا کمک میکنند و در پیشبرد امور، ایجاد هماهنگی و افزایش کارآمدی دستگاه اجرایی نقش بسیار موثری دارند... حضور ایشان برای رئیسجمهور، دولت و کشور بسیار مغتنم است.»
این سخنان، گواه عینی رضایت وزیر نفت از پشتیبانی معاون اول و نشاندهنده کارکرد صحیح ساختار مدیریتی دولت است. وقتی وزیری با این صراحت از همکار خود تقدیر میکند، یعنی زمینههای کار تیمی و حمایتی بهدرستی فراهم شده است.
هماهنگکننده توسعه نفت در دولت چهاردهم
در نهایت باید گفت: دکتر محمدرضا عارف در دولت چهاردهم نقش هماهنگکننده کلان، حامی اجرا و محافظ در برابر موجشکنهای سیاسی را برای صنعت نفت ایفا کرده است. ایشان با تکیه بر تجربه مدیریتی طولانی و اعتبار ملی، توانسته است اتصال موثر بین وزارت نفت و سایر ارکان دولت برقرار کند، از تصمیمات مهم نفتی در شورای اقتصاد دفاع و برای تصویب آنها هماهنگی و لابیگری هوشمندانه به نفع کشور کند، حاشیهسازیها علیه مدیران نفتی را خنثی و فضایی برای کار متمرکز ایجاد کند و به وزیر نفت قوت قلب و پشتوانه سیاسی بدهد تا برنامههای بلندمدت را بدون واهمه پیگیری کند.
این نقش، اگرچه ممکن است در رسانههای عمومی پررنگ جلوه نکند، اما از نگاه کارشناسی، نقشی حیاتی و تعیینکننده در موفقیتهای آتی صنعت نفت ایران است. هجمههای اخیر به ایشان نیز دقیقاً به دلیل اثربخشی همین نقش و اخلال در منافع گروههای خاص است. در نتیجه، حمایتهای معاون اول رئیسجمهور از صنعت نفت را باید سرمایهگذاری برای استقلال اقتصادی و افزایش درآمد ملی دانست که در نهایت به نفع همه ملت ایران تمام خواهد شد.