1403/10/01
تقویت برند هلدینگ خلیج‌فارس لازمه رقابت‌پذیری در عرصه جهانی
یک برند قدرتمند باعث افزایش وفاداری، افزایش سودآوری کاهش آسیب‌پذیری در مقابل رقبای موجود، جلوگیری از ورود رقبای جدید و کاهش هزینه تبلیغات همراه خواهد بود و نیز سبب ارتقای اعتماد مشتریان به خدمات غیر‌قابل مشاهده می‌شود. برندسازی می‌تواند به مثابه یک رویکرد برد - برد برای صنایع و ذینفعان بازی کند. به این معنی که در بازار پرفشار و پیچیده رقابتی صنایع شاخته شوند و از سوی دیگر ذی نفعان یا مشتریان با اعتماد به یک صنعت معتبر بابت دریافت خدمات مورد نیاز مطمئن خواهند بود.
یکی از صنایع استراتژیک و مادر که رقابت روز‌به‌روز در آن شدت می‌یابد و مفهوم کیفیت و محصولات، برند و ارزش عملکرد برند در آن به دلیل اینکه تمامی آحاد جامعه به صورت مستقیم و یا غیر‌مستقیم از ذینفعان آن محسوب می‌شوند به وضوح نمود پیدا می‌کند، صنعت پتروشیمی است. پویایی رقابتی این صنعت امروزی عامل قانع‌کننده‌ای است که شرکت‌های پتروشیمی پیشرو را جهت کسب سهم بیشتر در بازار و ارزش بیشتر در ذهن مشتریان صنعتی وادار می‌کند تا مزیت‌های بازار را به موفقیت برند خود تبدیل کنند. اما مشکل این است که با وجود اهمیت ارزش عملکرد برند صنعتی در صنعت پتروشیمی از لحاظ خریدار صنعتی و تامین کنندگان نمی‌دانند چه عواملی در ایجاد و ارتقای ارزش ویژه برند آنها دخالت دارند.
به دنبال خصوصی‌سازی صنعت پتروشیمی در کشور و واگذاری جداگانه شرکت‌های پتروشیمی به بخش خصوصی برند شرکت ملی صنایع پتروشیمی (NPC) و جایگاه آن در عرصه جهانی از بین رفت و به تبع آن قدرت رقابتی این صنعت نیز در بازارهای جهانی نیاز بسیار کاهش یافت. در حال حاضر تنها شرکتی که می‌تواند گفت تا حدی بتواند جایگاه برند NPC در عرصه بین‌المللی زنده نگه دارد، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس یا به اصطلاح رایج هلدینگ خلیج‌فارس است. این شرکت بزرگترین مجموعه اقتصادی-تولیدی کشور است که به عنوان یک بنگاه اقتصادی پیشرو در زمینه‌های مختلفی مانند بیشترین سودآوری، بالاترین میزان صادرات، خلق بالاترین ارزش افزوده و ارزش بازار از جایگاه ممتازی در اقتصاد کشور برخوردار است که می‌تواند جایگاه شایسته‌تری را در بازارهای جهانی کسب کند.
با وجود اینکه در سال‌های گذشته به دلیل برخورداری از مزایای فراوان، امکانات کافی و فضای حرکتی مناسبی برای خلق و توسعه برندهای خود در اختیار داشته است، اما متاسفانه به دلیل عدم نگاه مدیران به این شرکت در قالب خلق یک برند بازرگانی بین‌المللی که سیستم مارکتینگ هلدینگ را در بازارهای جهانی هدایت کند و عدم تلاش جهت کسب اعتبار و افزایش ارزش در عرصه جهانی و ارتباط با مشتریان بین‌المللی و تنوع در خریداران، هنوز این شرکت نتوانسته برند سازمانی و تجاری مناسب خود را خلق کند و از لحاظ شاخص‌های ارزیابی برندینگ نظیر قدرت، ارزشمندی و پایداری به هیچ وجه جایگاهی شایسته‌ای بر اساس گزارش آژانس‌های معتبر ارزیابی برند بین در میان برندهای برتر صنایع شیمیایی و پتروشیمی جهان ندارد.
یکی از معتبرترین آژانس‌های ارزیابی ارزش برند در جهان موسسه فایننس برند (Brand Finance) است که سالانه هزاران برند تجاری مشهور جهان را بر اساس معیارهای قدرت برند (BSI)، وفاداری تجاری، سرمایه‌گذاری، بازاریابی و سایر فاکتورها ارزیابی می‌کند. بر اساس گزارش این آژانس در سال 2024 از بین 50 برند ارزش‌گذاری و رتبه‌بندی شده مواد شیمیایی، برند باسف آلمان برای دهمین سال متوالی با ارزش 9.2 میلیارد دلار جایگاه با ارزش‌ترین برند مواد شیمیایی را در دنیا کسب نمود. بعد از آن شرکت‌های سابیک عربستان (4.9 میلیارد دلار)، لینده آلمان (4.7 میلیارد دلار)، داو آمریکا (میلیارد دلار 4.5) و شرکت ال‌جی کره ( 4.2 میلیارد دلار) به ترتیب در رده دو تا پنجم ارزشمند‌ترین برندهای صنایع شیمیایی و پتروشیمی دنیا قرار دارند. از لحاظ شاخص قدرت برند (BSI) نیز در دوپونت (DuPont) آمریکا امسال با کسب امتیاز 84.5 جایگاه خود را به عنوان قوی‌ترین برند صنایع شیمیایی حفظ کرده است.
پس از آن شرکت‌های LG Chem کره‌جنوبی (84.4)، سابیک عربستان (80.8)، باسف آلمان (80.8) و لینده آلمان (79.1) به ترتیب در رده‌های بعدی قرار دارند. کسب جایگاه دومین برند برتر با ارزش جهان در بخش مواد شیمیایی و پتروشیمی از سوی سابیک به عنوان رقیب منطقه‌ای شرکت هلدینگ خلیج‌فارس و تثبیت موقعیت خود در نزدیکی اوج این صنعت آن هم در کمتر از 7 سال از برنامهریزی و سرمایه‌گذاری در زمینه برند، نقطه عطف کلیدی در سفر استراتژیک این شرکت برای تبدیل شدن به رهبر برتر جهانی در مواد شیمیایی است، این موفقیت نتیجه اقدامات این شرکت در سال‌های گذشته همانند مشارکت استراتژیک با چندین شرکت و سازمان پیشرو، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و استفاده از فناوری جدید و روش‌های نوآورانه تولید سازگار با آب و هوا، تولید محصولات متنوع و با کیفیت شیمیایی سازگار با محیط زیست، تعهد به توسعه پایدار و کاهش گازهای گلخانه‌ای و سرمایه‌گذاری در کمپین‌های بازاریابی جهانی ایجاد دفتر خدمات بازاریابی و سرمایه‌گذاری در قاره‌های مختلف و تولید محتوا به منظور ارتقای نام تجاری خود در میان گروه‌های ذینفع مربوطه و رشد بلند‌پروازانه جهانی خود است.
بنابراین لازم است هلدینگ خلیج‌فارس که دارای مزایای متعدد جهت ایجاد برند همانند تنوع و کیفیت بالای محصولات، حضور در بازارهای داخلی و خارجی، سابقه طولانی فعالیت و جایگاه برتر بر اساس رتبه‌بندی IMI100 در عرصه ملی و کسب جایگاه مناسب بر اساس موسسه معتبر جهانی ICIS است با الگو قرار دادن نقشه راه برندهای بزرگ صنایع شیمیایی و پتروشیمی نظیر باسف، لینده، ال‌جی، سابیک، داو و اینئوس در کنار برنامهریزی، سرمایه‌گذاری در زمینه برندسازی و بازاریابی بین‌المللی جهت ارتقای برند خود در زمره صنایع شیمیایی و پتروشیمی برتر دنیا قرار دهد. برندسازی و توسعه برند علاوه بر روان‌سازی سیستم مارکتینگ مجموعه‌های پتروشیمی به خصوص هلدینگ خلیج‌فارس با وجود چالش‌های همانند رقابت شدید در بازارهای داخلی و خارجی، نوسانات قیمت مواد اولیه، تحریم های اقتصادی باعث رقابت‌پذیری، افزایش قدرت چانه‌زنی در بازار و تقویت کسب و کار آنها در عرصه بین‌المللی کمک می‌کند و به تبع آن امکان جذب منابع مالی و سرمایه‌های بین‌المللی با هزینه‌های کمتر و شرایط آسان‌تر را نیز فراهم می‌آورد.
در پایان نگارنده معتقد است برند شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس پتانسیل بالایی برای رشد و توسعه در سطح ملی و بین‌المللی دارد. بنابراین لازم است در کنار مباحث تولید و عملیاتی، مدیریتی، اقتصادی و مارکتینگ این مجموعه به ضرورت تقویت و توسعه برند هلدینگ خلیج‌فارس در عرصه جهانی با راهکارهای نظیر افزایش سرمایه‌گذاری در زمینه تحقیق و توسعه، مشارک و همکاری با شرکت بزرگ صنعت پتروشیمی و مراکز علمی، تولید محتوا، ارتقای کیفیت محصولات، توسعه بازارهای صادراتی توجه کافی شود.