1404/07/28
نتایج خطرناک تداوم ناترازی انرژی
ناگفته پیداست که پیامدهای اقتصادی ناترازی انرژی در ایران به‌ویژه در سال جاری بسیار زجرآور بود. تعطیلی کارخانجات صنعتی بزرگ صادرات محور کشور و به ویژه عدم‌النفع ۲ میلیارد دلاری مجتمع‌های پتروشیمی ناشی از کمبود خوراک و ناترازی گازی و به تبع آن کاهش درآمدهای ارزی و فشار بر بودجه دولت که به یقین به کسری بودجه منتهی خواهد شد.
اخلال در تولید صنعتی با قطعی برق یا گاز به ضرر اقتصادی ملی است که هزینه‌های بالایی برای دولت در جهت جبران خسارت در پی خواهد داشت. پیامدهای اجتماعی و زیست محیطی ناترازی انرژی هم موضوعی مهم است که از جمله مولفه‌های مهم می توان به نارضایتی عمومی و اختلال در زندگی روزمره مردم و کاهش رفاه اجتماعی اشاره کرد.
علاوه بر آن روی آوردن واحدهای صنعتی به سوخت‌های جایگزین و اغلب آلاینده‌تر (مانند گازوئیل یا مازوت) می‌تواند بحران آلودگی هوا را حادتر کند و تاثیری جدی بر سلامت عمومی جامعه داشته باشد.اما پیامدهای امنیت ملی و بین‌المللی ناترازی هم در نوع خود نگران‌کننده است.
امنیت انرژی زمانی محقق می‌شود که عرضه پایدار و مقرون به صرفه باشد در حالی که ناترازی این امنیت را خدشه‌دار می‌کند. شوربختا که یکی از مزیت‌های اصلی ایران در جذب سرمایه‌گذاری و توسعه صنعتی، دسترسی به انرژی ارزان است که این مزیت با ناترازی‌ای که دچارش شده‌ایم، در معرض تهدید قرار گرفته است. با اوصافی که اشاره شد، تداوم ناترازی انرژی می‌تواند چالشی جدی برای توسعه اقتصادی، رفاه اجتماعی و ثبات بلندمدت ایران ایجاد کند. حل این مشکل نیازمند یک استراتژی جامع است که شامل مدیریت مصرف (از طریق افزایش بهره‌وری و اصلاح قیمت‌ها)، جذب سرمایه‌گذاری، توسعه فناوری و تنوع بخشیدن به سبد انرژی کشور می‌شود.
این یک مسئله راهبردی است که عبور از آن به اجماع ملی و برنامه‌ریزی دقیق نیاز دارد. «ناترازی» را بایستی به سرعت «تراز» کنیم و یکی از راه‌های «تراز ناترازی‌ها» از تعامل دولت و مردم در فرهنگ‌سازی مصرف می‌گذرد