1404/02/21
واردات گاز آغازی برای تبدیل شدن به قطب گازی منطقه
تعامل سازنده‌ای که بر اهداف سند چشم‌انداز اثر می‌گذارد ارتباط‌گیری است، این راهبرد صرف‌نظر از اینکه یک رویکرد سیاسی در حوزه روابط و ارتقای استعداد منطقه‌ای است، می‌تواند در جهت‌های دیگر نیازهای راهبردی ما را رفع کند. ایران یک کشور بزرگ دارنده انرژی است، اما به‌دلیل توزیع نامتوازن سرمایه‌گذاری و در عین حال عبور از نقاط کور کلیدی، استفاده از منابع انرژی به‌گونه‌ای است که در بعضی اوقات گاز در مناطق شمالی و شمال شرقی دچار کمبود می‌شود.
وجود دیپلماسی انرژی در کنار سایر قابلیت‌های دیپلماسی توانایی استفاده از ظرفیت‌های بالقوه در کشورهای همسایه را امکان‌پذیر می‌کند. اینکه ما بتوانیم به همه کشورها نفت و گاز صادر کنیم مسئله مهمی است، اما اگر برای رفع نقص‌های راهبردی از کشورهای دیگر نفت و گاز وارد کنیم، می‌توانیم منابع خود را ذخیره و در شرایط مناسب این ذخایر را صادر کنیم. به عبارت دیگر نوعی تبادل و تعادل در مصارف انرژی داشته باشیم. دیپلماسی انرژی سبب ایجاد روابط اقتصادی و سیاسی بین ما و دیگر کشورها می‌شود و می‌تواند در کوتاه‌مدت نیازهای ما را برطرف کند. ایران با واردات گاز می‌تواند مکمل نیازهای ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک کشور ترکمنستان در منطقه باشد.
صرف نظر از روابط کشورها در شرایط موجود، ارتباط با کشورهای منطقه از جمله ترکمنستان می‌تواند یک هم‌ظرفیتی در اتصالات مشترک مانند انرژی و نیازهای طرفین به‌وجود آورد. ذخایر گازی کشورهایی مانند ترکمنستان و ایران ثبات سیاسی، اقتصادی و کنش رفتاری را در منطقه ایجاد می‌کند و به‌نوعی با شروع صادرات به سایر کشورها از طریق ایران یک شرایط برد - برد برای هر دو کشور به‌وجود می‌آید. از سوی دیگر، ترکمنستان یکی از کشورهای مؤثر در حوزه اقتصاد انرژی سازمان کشورهای همکاری اقتصادی (اکو) است و بستر و استعدادی برای استفاده از ظرفیت‌های انرژی در آینده ایجاد می‌کند. ایجاد توافق‌های راهبردی با کشور ترکمنستان در حوزه گازی می‌تواند کارکردهای مؤثری را در پویایی کریدورهای تجاری از جمله کریدور تجاری گازی به‌وجود آورد.
روابط ایران با ترکمنستان صرفاً انرژیک است، اما اگر قابلیت درستی را تعریف کنیم این روابط می‌تواند چندوجهی و اثرگذار باشد، توان بالای مهندسی در حوزه نفت و گاز، هم‌جواری با کشورهای بزرگ مصرف‌کننده، دارا بودن توان مصرفی بالا در مناطق مختلف کشور، امکان سوآپ و معاوضه گاز و دسترسی به آب‌های آزاد برای صادرات و انتقال این قابلیت را برای ترکمنستان ایجاد می‌کند تا بتواند صادرات گاز خود را افزایش دهد. بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، ایران محورهای اساسی را در حوزه انرژی برای دستیابی به یک کریدور صادراتی مشخص کرده است تا بتواند به یک هاب در منطقه تبدیل شود. قابلیت تولید و توزیع گاز در منطقه جزء دسترسی‌هایی به‌شمار می‌رود که در این دوره دیپلماسی فعال کشور با اولویت همکاری با همسایگان به‌وجود آمده است. در این میان جریان‌سازی برای جذب سرمایه‌گذار در حوزه اکتشاف و بهره‌برداری از میدان‌های نفت و گاز جدید می‌تواند زمینه مناسبی برای توسعه همکاری‌ها با همسایگان در بخش نفت و گاز به‌وجود آورد.