1403/11/17
درآمد ۵۴ میلیارد دلاری در ۲۰۲۲ و ۱۸ میلیارد دلاری در ۵ ماه نخست ۲۰۲۳؛
شکست رسمی پروژه فشار حداکثری بر نفت ایران
بر این اساس، آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) نشان داد که اعضای اوپک، حدود ۸۸۸ میلیارد دلار درآمد از صادرات نفت در سال میلادی گذشته به دست آوردند. طبق گزارش این آژانس، درآمد خالص اوپک در سال ۲۰۲۲، حدود ۴۳ درصد در مقایسه با سال قبل که این گروه ۶۲۲ میلیارد دلار درآمد داشت، رشد کرد. افزایش درآمد خالص اوپک از صادرات نفت در سال ۲۰۲۲، عمدتا به دلیل قیمت بالاتر نفت خام و تا حدود کمتری، به دلیل تولید بالاتر مایعات نفتی بود.مجموع تولید نفت اوپک در سال ۲۰۲۲، به حدود ۳۴.۲ میلیون بشکه در روز افزایش یافت و بر مبنای سال به سال، به میزان ۲.۵ میلیون بشکه در روز رشد کرد.
طبق آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، عربستان سعودی سال میلادی گذشته، ۳۱۱ میلیارد دلار درآمد از صادرات نفت داشت که بالاترین درآمد در میان اعضای اوپک بود. عراق با ۱۳۱ میلیارد دلار درآمد، در رتبه دوم و امارات متحده عربی با ۱۱۹ میلیارد دلار درآمد، در رتبه سوم قرار گرفت و پس از آن کویت با ۹۸ میلیارد دلار درآمد، چهارم و ایران با ۵۴ میلیارد دلار درآمد، پنجم شد.عربستان سعودی در سال ۲۰۲۱ هم با کسب ۲۰۶ میلیارد دلار درآمد از فروش نفت، در رتبه اول ایستاد. عراق با ۹۲ میلیارد دلار درآمد دوم، امارات متحده عربی با ۸۲ میلیارد دلار، سوم، کویت با ۶۸ میلیارد دلار، چهارم و ایران با ۴۰ میلیارد دلار درآمد، پنجم بود.اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی می‌کند که درآمد خالص اوپک از صادرات نفت در سال ۲۰۲۳، کاهش پیدا کرده و به ۶۵۶ میلیارد دلار برسد. این کاهش به دلیل تولید کمتر اوپک به دلیل ادامه توافق کاهش تولید اوپک پلاس و کاهش قیمت نفت است.
پیش‌بینی می‌شود مجموع تولید مایعات نفتی اوپک در سال ۲۰۲۳، به ۳۳.۵ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا می‌کند و قیمت نفت برنت از ۱۰۱ دلار در هر بشکه در سال ۲۰۲۲، به ۸۰ دلار در سال ۲۰۲۱ خواهد رسید.اداره اطلاعات انرژی آمریکا انتظار دارد درآمد خالص اوپک از صادرات نفت در سال ۲۰۲۴ که تولید این گروه بالاتر می‌رود، افزایش پیدا کند و به ۶۸۲ میلیارد دلار برسد.در گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا آمده است: پیش‌بینی می‌کنیم که قیمت نفت جهانی در سال ۲۰۲۴ افزایش پیدا می کند که منعکس کننده کاهش ذخایر نفت جهانی در هر یک از پنج فصل آینده است.پنج کشور برتر اوپک از نظر درآمد صادرات نفت در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، همان کشورهای مشابه سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ خواهند بود.درآمد خالص صادرات نفت عربستان سعودی در سال ۲۰۲۳ به ۲۱۵ میلیارد دلار و در سال ۲۰۲۴ به ۲۲۳ میلیارد دلار، درآمد خالص صادرات نفت عراق به ۹۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ و ۱۰۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴، درآمد خالص صادرات نفت امارات متحده عربی به ۹۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ و ۹۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴، درآمد خالص صادرات نفت کویت به ۷۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ و ۷۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ و درآمد خالص صادرات نفت ایران به ۴۴ میلیارد دلار در سال میلادی جاری و ۴۸ میلیارد دلار در سال میلادی آینده می‌رسد.بر اساس گزارش وب‌سایت ریگ زون، اداره اطلاعات انرژی آمریکا در جدیدترین گزارش" چشم انداز کوتاه مدت انرژی" که در ژوئن منتشر شد، پیش‌بینی کرد که تولید نفت و سایر مایعات اوپک در سال ۲۰۲۳، به ۳۳.۵۱ میلیون بشکه در روز و در سال ۲۰۲۴ به ۳۳.۸۴ میلیون بشکه در روز می‌رسد. تولید نفت اوپک و سایر مایعات در سال ۲۰۲۲، به ۳۴.۱۷ میلیون بشکه در روز رسید.
شکست رسمی پروژه فشار حداکثری بر نفت ایران
در همین حال و همانطور که اشاره شد، درآمد نفتی ایران در ۵ ماه نخست ۲۰۲۳ معادل ۱۸ میلیارد دلار ثبت شد؛ موضوعی که بیانگر شکست رسمی پروژه فشار حداکثری با راهبرد خنثی‌سازی تحریم و معطل نکردن کشور برای برجام و اخم و لبخند غرب است. تولید نفت ایران از آغاز فعالیت دولت سیزدهم طی ۲۰ ماه به بیش از ۳ میلیون بشکه و تولید گاز خام به بیش از یک میلیارد مترمکعب رسیده و آنطور که اعلام شده، میزان صادرات نفت نیز در این دولت دو برابر افزایش یافته است.
در سال گذشته ۱۹۰ میلیون بشکه نفت بیشتر از سال ۱۳۹۹ و ۸۳ میلیون بشکه بیشتر از سال ۱۴۰۰ نفت صادر شد و پیش‌بینی می‌شود امسال رکوردی تازه در صادرات نفت ثبت شود.اکنون صادرات نفت به بالاترین رقم نسبت به دو سال اخیر رسیده، ارز حاصل از این صادرات در سررسید مشخص دریافت و به سامانه نیما و سامانه جدید معاملاتی واریز شده است. اکنون ظرفیت تولید نفت کشور ۳.۸ میلیون بشکه است که مدتی می‌تواند ادامه داشته باشد، بخشی از این افزایش تولید از محل احیای چاه‌های کم بازده و بخشی دیگر مربوط به توسعه میادین جدید و بخشی مربوط به استفاده از روش‌های ازدیاد برداشت است و آنطور که محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت اعلام کرده هشت سال آینده قادریم به تولید ۵.۷ میلیون بشکه نفت برسیم.
وی با بیان اینکه در مسیر افزایش تولید مراحلی قرار دارد که حلقه اول اکتشاف، حلقه دوم حفاری، حلقه سوم تولید و بهره‌برداری و حلقه چهارم فرآورش است که چالش‌ها در هر حلقه شناسایی شده است، گفت: ۱۶ مخزن عمیق در مناطق نفتخیز جنوب با فشار بالا داریم که تا کنون توسعه پیدا نکرده است.طبق گفته‌های خجسته‌مهر، صادرات نفت‌خام و میعانات گازی در مقایسه با زمانی که دولت تحویل گرفته شد، دو برابر شده است. این به‌معنای آن است که امکانات، تأسیسات، لجستیک و خدمات دریایی خارک، به‌طور کامل در اختیار صادرات است و از طرفی شرکت میترینگ، خدمات پهلودهی و هدایت کشتی‌ها و ناوگان حمل‌ونقل صادراتی، توانمندی دارد و یک ناوگان کامل است.
نفت ایران سد تحریم‌ها را شکست
محمد خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک در این باره به ایسنا می گوید: دولت سیزدهم زمانی که کار خود را شروع کرد صادرات نفت طبق اعلام حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز بود و اکنون این عدد به یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه افزایش یافته و این یک موفقیت بزرگ به حساب می‌آید چراکه موجب افزایش درآمدهای نفتی شده و درواقع باید گفت که نفت ایران سد تحریم‌ها را شکسته است.وی با تاکید بر اینکه برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های تبیین شده موجب افزایش صادرات شده است، گفت: این موضوع یک موفقیت برای کشور تلقی می‌شود که دولت سیزدهم توانسته آن را رقم بزند، افزایش صادرات نفت در شرایط تحریم موضوعی قابل توجه است.نماینده سابق ایران در اوپک با بیان اینکه تحقق رقم یک میلیون ۶۰۰ هزار بشکه‌ای موضوع قابل باور نبود اما محقق شد، اظهار کرد: ایران می‌تواند به میزانی که قبل از تحریم‌ها صادرات داشت دست یابد، یعنی پتانسیل تولید و صادرات به میزان قبل از تحریم‌ها وجود دارد، در شرایط فعلی می‌توانیم تا دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه صادرات داشته باشیم.
باید منتظر رکوردشکنی‌های بیشتر باشیم
خطیبی با بیان اینکه حتی می‌توان فراتر از این عدد نیز گام برداشت اما تحقق آن بستگی به سیاستگذاری‌ها دارد و به‌نظر می‌رسد که دولت سیزدهم نیز در مسیر درستی قدم برداشته است و باید منتظر رکوردشکنی‌های بیشتر باشیم، گفت: سیاست‌های دولت سیزدهم در حوزه دیپلماسی انرژی نیز موفق بوده چراکه در این مدت شاهد اقدامات مثبتی در این حوزه بوده‌ایم.وی با بیان اینکه در این مدت توانستیم با کشورهایی که همسو بودند ارتباط اقتصادی خوبی در زمینه نفتی و غیر نفتی برقرار کنیم و ارتباطات سیاسی را به ارتباطات اقتصادی تبدیل کنیم و در این حوزه نیز مراودات خوبی داشته باشیم، گفت: قطعا سیاست‌های دولت سیزدهم در این راستا مثبت بوده و می‌توان انتظار شرایط مطلوبی را در حوزه صنعت نفت داشت.