نقش آموزش در مدیریت فناوری و نوآوری صنعت نفت
صنعت نفت کشور بهعنوان محرک کلیدی بهمنظور تسریع رشد اقتصادی و ارتقای نقش کشور در عرصه بینالمللی ظرفیتهای بسیار بالایی دارد و در سالهای گذشته همچون شرکتهای بزرگ در سراسر دنیا بهدنبال کسب فناوریهای نو و ایجاد فرصتهای نوآورانه با هدف کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری است که این شرایط سبب قرار گرفتن فناوری و نوآوری بهعنوان محور کسبوکار برای ایجاد رقابت در عرصه جهانی شده است.
آموزش در حوزه فناوری و نوآوری صنعت نفت همگام با تحولات فناوری بینالمللی و با قابلیت انعطافپذیری با فرصتها و تهدیدهای موجود در بازار یکی از ارکان دستیابی به فناوریهای پیشرفته است که برنامهریزی و فرهنگسازی در این زمینه میتواند سطح بازدهی تلاشها برای ارتقای سطح فناوری صنعت نفت را بهصورت قابلتوجهی ارتقا دهد. لزوم بهکارگیری متخصصانی مسلط به فناوری حوزه هدف و خبره به مفاهیم آن، برای آموزش در حوزه مدیریت فناوری و نوآوری برای انتقال دانش فنی در همه فرآیند اکتساب فناوری با چشمانداز دستیابی به جایگاهی پایدار و سازنده در این صنعت، ضرورتی انکارناپذیر است. با توجه به اینکه این صنعت حیاتی در کشور نیاز به اخذ فناوریها و نوآوریهای روز دنیا دارد، آموزش و یادگیری فناوری و نوآوریهای کسبشده در همه سطوح کاربری الزامی است. آموزش برای سازمان حیاتی است و آنچه تاکنون در این زمینه انجام شده نشان از همکاری اندک میان جذب فناوریهای نو و آموزش با وجود هزینههای هنگفت در این مسیر دارد. در فرآیند اکتساب فناوری وجود متخصصانی که بتوانند فناوری مورد نیاز را با داشتن راهبرد آموزشی قوی به کاربران ارائه و به توسعه برای نیل به اهداف سازمان و ارتقای جایگاه صنعت نفت در منطقه و جهان کمک کنند، ضروری است.
اهمیت وجود متخصصان فناوری در صنعت برای آموزش در این حوزه آنجا ضرورت مییابد که در صورت عدم آموزش در زمان مناسب، سازمان دچار اتلاف سرمایه و زمان شود و سرانجام دسترسی به فناوری هدف بهطور صحیح انجام نخواهد شد.
بررسی وضع این صنعت در سالهای گذشته بیانگر این مفهوم است که تلاشهای مستمر در زمینه اکتساب فناوری انجام شده و بهرهبرداری از فناوری حوزه هدف دریافت شده، اما بهدلایلی که در ادامه به مهمترین آنها پرداخته میشود اهمیت آموزش فناوری نادیده گرفته شده است. با توجه به وابسته بودن توسعه صنعت نفت به استفاده از فناوریهای پیشرفته و نوآوریهای جهانی برای ارتقای منافع ملی و کسب مزیت رقابتی در عرصه منطقهای و بینالمللی، ابتدا باید چالشهای اساسی در زمینه آموزش در حوزه فناوری و نوآوری صنعت نفت شناسایی و راهکارهای مورد نیاز برای ارتقای سطح آموزش در فرآیند حصول فناوریها بررسی شود و بسترسازی مناسب آموزشی در این صنعت حیاتی کشور صورت پذیرد.پس از بررسی عوامل دخیل و بازدارنده آموزش در صنعت نفت، به برخی از چالشهای مهم که در ادامه به آن پرداخته میشود میتوان اشاره کرد. یکی از چالشهای اصلی آموزش در صنعت نفت، عبارت است از نبود زیرساخت آموزشی متناسب با فناوری کسبشده که مستلزم توجه ویژه مدیران سازمانها از یک سو و همکاری تنگاتنگ بخش آموزش با بخشهای فناوری و نوآوری در شرکتهای نفتی در ورود و پیادهسازی یک فناوری جدید به سازمان است.
دومین چالش که به مدیریت منابع انسانی و جذب و پرورش نیروی انسانی سازمان مربوط میشود، عدم تناسب فناوریهای پیشرفته با توانمندی علمی کارکنان سازمان است. در این راستا انتظار میرود داشتن یک فناوری برای یک سازمان تنها با خرید یا خلق یک تجهیز بهدست نمیآید و دانش مربوطه باید به ارکان مختلف سازمان متناسب با مسئولیت و ارتباط آن از طریق آموزش فناوری منتقل شود یا حتی در مورادی که همکاران موجود در سازمان ظرفیت رسیدن به دانش مربوطه را نداشته باشند با انتقال همکاران متناسب از بخشهای دیگر یا حتی استخدام همکاران جدید، شرایطی مناسب برای دستیابی به فناوری فراهم شود.