1404/07/28
آیا «سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی» تشکیل می‌شود؟
امروز حدود یک ماه از دستور اخیر دکتر پزشکیان که تکلیف برنامه هفتم توسعه نیز هست سپری شده اما این سازمان نه تنها شکل نگرفته بلکه چشم‌اندازی هم برای آن وجود ندارد و تشکیل «سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی» فعلا در «کما» است. آگاهان و کارشناسان دلیل عدم تشکیل این سازمان را اختلاف‌نظر بر سر ساختار، جایگاه سازمانی، کارشکنی و مخالفت‌های پنهانی یکی دو وزارتخانه نفت و نیرو و اساسنامه این سازمان عنوان می‌کنند و همین دلایل موجب شده که دستور رییس جمهور روی زمین بماند و عملا اجرا نشود.
همانگونه که اشاره شد، مهم‌ترین دلایل تاخیر در تشکیل این سازمان اختلاف بر سر جایگاه سازمان است. مجلس بر تشکیل این سازمان زیر نظر مستقیم رئیس‌جمهور و با جایگاه معاونت رئیس‌جمهور تاکید دارد تا اختیارات فرابخشی لازم برای هماهنگی بین وزارتخانه‌های مختلف را داشته باشد. با این حال، پیش‌نویس اساسنامه‌ای که سازمان برنامه و بودجه تهیه کرده، این سازمان را ذیل همان سازمان برنامه و بودجه پیش‌بینی می‌کند که این امر باعث کاهش شدید قدرت اثربخشی آن می‌شود.
ابهام در ماهیت حقوقی نیز مزید بر علت شده است. نمایندگان مجلس استدلال می‌کنند که این سازمان باید یک موسسه دولتی باشد تا نقش سیاست‌گذار و راهبر را ایفا کند. در مقابل، در پیش‌نویس اساسنامه، ماهیت سازمان به صورت شرکت دولتی در نظر گرفته شده که آن را به سمت امور اجرایی و تصدی‌گری سوق می‌دهد و مشابه نهادهای موجود می‌شود!
اما به اعتقاد نگارنده مهم ترین علت عدم تشکیل این سازمان در تداخل کاری با دو وزارتخانه نفت و نیرو است. به نظر می‌رسد برخی وزارتخانه‌های کلیدی مانند نفت و نیرو تمایلی به واگذاری اختیارات گسترده در حوزه مدیریت مصرف انرژی به یک نهاد فرابخشی جدید ندارند. این موضوع می‌تواند روند تصویب اساسنامه مورد نظر مجلس را در دولت با چالش مواجه کند.
در نتیجه، اگرچه ضرورت تشکیل این سازمان برای حل بحران ناترازی انرژی در کشور به طور گسترده‌ای پذیرفته شده، اما بحث‌های کارشناسی درباره ساختار آن باعث تعلل در اجرای این قانون شده است. خروج از این بن‌بست نیازمند توافق نهایی بین مجلس و دولت بر سر اساسنامه و جایگاه واقعاً فرادستگاهی این سازمان است. سوال جدی این است که دستور بر زمین مانده رییس جمهور را چه کسی بر می دا
رد؟!